یکسان بودن بیمه تامین اجتماعی و بیمه عمر یکی از رایجترین اشتباهات است. در این مطلب به این موضوع میپردازیم و به سوال «چرا بیمه تامین اجتماعی جایگزین بیمه عمر نیست؟» پاسخ میدهیم.
یکی از دغدغههای مهم افراد در جامعه دریافت بیمههای مستمری و بهرهمندی از مزایای آنها است. بیمه تامین اجتماعی و بیمه عمر دو نوع از بارزترین بیمههای مستمری در ایران است. افراد برای تامین دغدغههای خود در سنهای بالاتر و هنگام بازنشستگی، به دنبال حمایت و پشتوانههای مالی هستند و پیش از رسیدن دوران بازنشستگی و سن بالا به فکر برطرف کردن این نیاز میافتند.
گرچه تامین اجتماعی و عمر از جنس بیمههای مستمری هستند و شباهتهای زیادی با هم دارند، اما تفاوتهای بارزی با هم داشته و نمیتوانند به عنوان جایگزین یکدیگر استفاده شوند.
تفاوت های بیمه تامین اجتماعی و بیمه عمر
تفاوتهای مختلفی میان تامین اجتماعی و بیمه عمر وجود دارد. تفاوتهایی که ویژگیهای این نوع بیمهها را از هم جدا میسازد. در ادامه ابتدا عناوین این تفاوتها را با هم مرور کرده و پس از آن به بررسی هر مورد میپردازیم.
تفاوتهای میان بیمه عمر و تامین اجتماعی عبارت است از:
اختیاری بودن دریافت
سود سرمایهگذاری
انتخاب مدت زمان
نحوه انتخاب سرمایه فوت و مستمری
انتخاب ذینفع
دریافت وام
استفاده به عنوان ضمانت
انتخاب بیمهگر
اختیاری بودن دریافت
یکی از مهمترین موارد اختلاف میان این تامین اجتماعی و عمر، اختیاری بودن دریافت بیمهنامه است. بیمه تامین اجتماعی برای کارگران (بر اساس تعاریف قانونی) اجباری است و کارفرمایان و کارگران باید به صورت مشترک حق بیمه تامین اجتماعی را پرداخت و این بیمه را دریافت کنند. اما دریافت و خرید بیمههای عمر کاملاً اختیاری است.
سود سرمایهگذاری
یکی از بارزترین مشخصات بیمههای عمر سودی است که به سرمایهگذاری بیمهگذار تعلق میگیرد. اما در بیمه تامین اجتماعی سرمایهگذاری به معنای واقعی تعریف نشده و سود بارزی به سرمایه بیمهشدگان تعلق نمیگیرد.
انتخاب مدت زمان
یکی از تفاوتهای میان بیمههای تامین اجتماعی و عمر، انتخاب مدت زمان بیمه است. در بیمه تامین اجتماعی، مدت زمان بیمه برای رسیدن به بازنشستگی و دریافت مستمری توسط قانون و سازمان بیمهگر تعیین میشود؛ در حالی که بیمهگذار در بیمه نامه عمر و مستمری میتواند مدت زمان بیمه عمر برای دریافت مستمری و بازنشستگی را بر اساس اختیار خود انتخاب کند.
نحوه انتخاب سرمایه فوت و حقوق مستمری
انتخاب سرمایه فوت و حقوق مستمری در بیمه تامین اجتماعی بر اساس حقوق دریافتی افراد است و فرد بیمه شده اختیاری در انتخاب سرمایه فوت و حقوق مستمری ندارد. در حالی که در بیمههای عمر اختیار انتخاب سرمایه فوت و حقوق مستمری را به عهده بیمهگذار یا بیمهشده میگذارد.
انتخاب ذینفع
پس از فوت افراد، وراث قانونی به عنوان ذینفع در بیمه تامین اجتماعی افراد شناخته میشوند. اما در بیمه عمر افراد میتوانند هنگام خرید بیمهنامه، ذینفع یا ذینفعان بیمه و درصد بهرهمندی آنها از عواید بیمهنامه را مشخص کنند.
دریافت وام
شرکتهای بیمهگر به بیمهشدگان بیمههای عمر، وام اهدا میکنند. این وام بدون ضمانت است و شرایط خاص خود را دارد. اما سازمان تامین اجتماعی به بیمهشدگان خود، به صورت عادی وام اعطا نمیکند. وام بیمه عمر سختیهای و روال اداری وام بانکی را ندارد.
استفاده به عنوان ضمانت
از بیمهنامه عمر به عنوان ضمانتنامه برای دریافت وام از بانکهای کشور میتوان استفاده کرد. اما این قابلیت برای بیمه تامین اجتماعی وجود ندارد.
انتخاب بیمهگر (شرکت بیمه)
بر اساس قانون، شما برای دریافت بیمه تامین اجتماعی باید تنها از طریق سازمان تامین اجتماعی اقدام کنید؛ در صورتی که برای دریافت بیمه عمر، حق انتخاب شرکت بیمه یا همان بیمهگر خود را دارید.
برداشت از اندوخته
در بیمه عمر پس از سال دوم هر زمان که بیمهشده بخواهد میتواند از سرمایه اندوخته خود به هر انداز ه برداشت کند.
چرا بیمه تامین اجتماعی جایگزین بیمه عمر نیست؟
با توجه به دلایل و مواردی که گفته شد، بیمه تامین اجتماعی نمیتواند جایگزین بیمه عمر شود و بیمه عمر هم جایگزین بیمه تامین اجتماعی نمیشود. در حقیقت بیمه تامین اجتماعی و بیمه عمر به عنوان مکمل یکدیگر میتوانند استفاده شود و بهتر است افراد هر دو نوع بیمه را برای خود داشته باشند.